«گؤک متجید» («مسجد کبود») یا «مسجد جهانشاه»
در تبریز؛ از یادمانهای دولت ترکمنی قاراقویونلی. این مسجد در قرن ۱۵ میلادی، به دستور جهانشاه، سلطان
قاراقویونلی احداث شد و به روزگار آبادانی، از شاهکارهای معماری زمانه بود.
این مسجد طبق کتیبهٔ سردر آن در سال ۸۷۰ هجری قمری و ۱۴۶۵ میلادی و در زمان
سلطان جهانشاه مقتدرترین حکمران سلسله قرهقویونلو، از امپراطوری های
تــُـرک، و به دستور دختر او صالحه خانم بنا شدهاست.
سبک معماری این بنا به شیوه معماری تورکان در سرتاسر جهان است.
- اولیا چلبی، سیاح مشهور عثمانی که در قرن هفدهم از این بنا بازدید کرده، مینویسه: «درگاه مسجد جهانشاه، بلندتر از طاق کسریاست. بنایی عالی میباشد که با کاشیهای زیبا آراسته گشته و گنبدهای بلندی دارد […] جامع دلانگیزی است که هر کس داخل شود، دلش اجازه بیرون شدن را نمیدهد.لیکن شیعیان غالبا از رفتن بدان مسجد خودداری میکنند»؛
سبک معماری این بنا به شیوه معماری تورکان در سرتاسر جهان است.
- اولیا چلبی، سیاح مشهور عثمانی که در قرن هفدهم از این بنا بازدید کرده، مینویسه: «درگاه مسجد جهانشاه، بلندتر از طاق کسریاست. بنایی عالی میباشد که با کاشیهای زیبا آراسته گشته و گنبدهای بلندی دارد […] جامع دلانگیزی است که هر کس داخل شود، دلش اجازه بیرون شدن را نمیدهد.لیکن شیعیان غالبا از رفتن بدان مسجد خودداری میکنند»؛
- ژان باتیست تاورنیه، جهانگرد
فرانسوی قرن هفدهم نیز درباره مسجد کبود عنوان میکنه: «ایرانیها آن را متروک رها
کردهاند و بدان، مانند معبد کفار نظر میکنند، زیرا معتقدند که پیروان اهل تسنن
آن را بنا کردهاند»؛
- پاسکال کوست، شرقشناس و معمار
فرانسوی قرن هجدهم نیز این مسجد رو تحت عنوان «مسجد سنی» به تصویر کشیده
یادآوری میکنیم، اولیاء چلبی درباره
مسجد اوزون حسن، میراث ترکمنهای آققویونلی در تبریز نیز گزارشات مشابهی رو ارائه
کرده (https://tr.im/SzLlk): «اسماء چهار یار كه در سر درب آن حك شده
بود، از طرف قزلباشها پاك و فقط به نام علی (ع) ابقاء گردیده است».
* مسجد اوزون حسن، سلطان ترکمنهای آق
قویونلی، در تبریز: https://tr.im/SzLlk.
* مکتب نگارگری ترکمن در تبریز: https://tr.im/9Nbzt.
* ترکمنها در دشت مغان، آذربایجان: https://tr.im/Imocb.
* آرامگاه طغرلبگ سلجوقی، ری: https://tr.im/y1U1e.
* دولت ترکمنی سالغوریان در شیراز: https://tr.im/XGwpl.
* آرامگاه شاهان ترکمن در آرگاوند ارمنستان: https://tr.im/a1ysq.
* دختر ترکمن ۱۰۰۰ ساله در ترکیه: https://tr.im/WkmFu.
* فتح کنستانتینوپول (استانبول) توسط ترکمنها: https://tr.im/mqbpU.
* یادمانهای ترکمنی در ترکیه: https://tr.im/ms4j0.
* ترکمنهای آناطولی، از فلیکس فون لوشان: http://v.gd/1ZUmz8.
* قاراجا اوغلان، شاعر ترکمن در آناطولی: https://tr.im/x5TQG.
* دولت ترکمنی رسولی در یمن: https://tr.im/qAXbb.
* آیبک، ژنرال ترکمن و اولین سلطان مملوک مصر: https://tr.im/FxLxL.
* صلاحالدین ایوبی و ترکمنها: https://tr.im/VGkwF.
* ترکمنها در اسناد اسلاویک: https://tr.im/mkdj0.
* عالم ترکمن در باشقورتستان: https://tr.im/ejxub.
* طوایف ترکمنی در اسناد تاریخی مجارستان: https://tr.im/NT6iB.
* مکتب نگارگری ترکمن در تبریز: https://tr.im/9Nbzt.
* ترکمنها در دشت مغان، آذربایجان: https://tr.im/Imocb.
* آرامگاه طغرلبگ سلجوقی، ری: https://tr.im/y1U1e.
* دولت ترکمنی سالغوریان در شیراز: https://tr.im/XGwpl.
* آرامگاه شاهان ترکمن در آرگاوند ارمنستان: https://tr.im/a1ysq.
* دختر ترکمن ۱۰۰۰ ساله در ترکیه: https://tr.im/WkmFu.
* فتح کنستانتینوپول (استانبول) توسط ترکمنها: https://tr.im/mqbpU.
* یادمانهای ترکمنی در ترکیه: https://tr.im/ms4j0.
* ترکمنهای آناطولی، از فلیکس فون لوشان: http://v.gd/1ZUmz8.
* قاراجا اوغلان، شاعر ترکمن در آناطولی: https://tr.im/x5TQG.
* دولت ترکمنی رسولی در یمن: https://tr.im/qAXbb.
* آیبک، ژنرال ترکمن و اولین سلطان مملوک مصر: https://tr.im/FxLxL.
* صلاحالدین ایوبی و ترکمنها: https://tr.im/VGkwF.
* ترکمنها در اسناد اسلاویک: https://tr.im/mkdj0.
* عالم ترکمن در باشقورتستان: https://tr.im/ejxub.
* طوایف ترکمنی در اسناد تاریخی مجارستان: https://tr.im/NT6iB.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder